Diş teli kullanan bireylerin, diş tellerinin bakımına özen vermesi son derece önemlidir. Zira diş sağlığını korumak ve ortodontik tedavi sürecini başarıyla tamamlamak açısından diş tellerine zarar verecek faktörlerden kaçınılmalıdır.
Peki, diş teline ne zarar verir?
Diş teline ne zarar verir?
Bozuk diş yapısını düzeltmek adına diş teli tedavisi olarak da bilinen ortodontik tedavi sıkça başvurulan bir yöntemdir. Elbette diş teli, sadece çarpık diş problemi yaşayan hastalara takılmaz. Dişi çıkmayan, ayrık dişleri ve sürekli kırılan dişlere sahip olan kişilere de bu tedavi uygulanabilmektedir. Tedavinin başarıya ulaşması için de diş teli bakımına gereken hassasiyeti göstermek gerekir.
Diş tellerine zarar veren unsurlardan biri beslenme alışkanlıklarıyla ilgilidir. Bazı yiyecek ve içecek türleri, telleri gevşeterek diş tellerine zarar verir. Bu nedenle, diş telleri takılıyken bu tür gıdalardan kaçınılmalıdır. Ayrıca düzenli diş temizliği ve diş hekimi kontrolü de hayati önem taşır.
Dilerseniz, diş tellerine zarar veren faktörleri alt başlıklar halinde daha detaylı bir şekilde inceleyelim!
1. Yetersiz ağız hijyeni
Yetersiz ağız hijyeni, diş tellerine zarar veren temel faktörlerden biridir. Diş tellerinin etkili bir şekilde çalışmasını sağlamak için ağız hijyenine dikkat etmek gerekir. Ayrıca ağız hijyenine dikkat etmek, dişleri ve diş eti sağlığını koruyacağı için ortodontik tedavinin başarılı olmasına katkı sağlayacaktır.
İyi bir ağız hijyeni rutininin başında öncelikle diş fırçalama gelir. Diş tellerine uygun bir diş fırçası seçilmesi önemlidir. Diş fırçasını doğru bir açıyla tutmak ve tellere zarar vermeyecek şekilde fırçalamak gerekir. Yavaş ve dikkatli hareketlerle diş fırçalamak, diş tellerine zarar vermeyecektir.
Diş ipi kullanmak da ağız hijyeni için oldukça önemlidir. Diş ipi, diş fırçasının ulaşamadığı bölgelerdeki plakları ve yiyecek artıklarını temizlemeye katkı sağlar. Diş ipi kullanırken, diş tellerine zarar vermemeye özen gösterilmelidir.
Ağız gargaralarının antibakteriyel özelliği de ağız hijyenine katkıda bulunur. Ağız gargarası kullanımı, ağızda bakteri oluşmasını önleyerek diş eti hastalıklarının önüne geçer. Ancak diş teli kullanan kişiler, ağız gargarası seçerken hekimlerine danışmalıdır. Bunun nedeni bazı ağız gargaralarının diş tellerine zarar verebilecek maddeler içermesidir.
2. Yanlış beslenme alışkanlıkları
Yanlış beslenme alışkanları, aslında sadece diş tellerine değil dişlere ve diş etlerine de zarar verir. Diş teli takılıyken bazı yiyecek ve içeceklerin tüketilmemesi hekimler tarafından şiddetle tavsiye edilir.
Bu yiyeceklerin başında sert ve çiğnemesi güç gıdalar gelir. Bu tür gıdaların tüketilmesi, diş telleri, braketler ve tellerin bağlandığı bantlar üzerinde baskı ve stres oluşturabilir. Diş yüzeyine yapışan küçük parçalar olan braketler, aşırı baskı altında kırılabilir.
Çiğneme gücü yüksek olan gıdalar, tellerin bükülmesine ya da kopmasına da sebep olabilir. Bu tür gıdaların sürekli tüketilmesi ayrıca bantların ayrılmasına da sebep olacaktır. Bu durum, tedavi sürecini etkileyecektir. Diş tellerinin zarar görmesi durumunda ortodontistin telleri düzeltmesi gerekir.
3. Diğer kötü alışkanlıklar
Diş teli kullanan bireylerin sahip olduğu bazı yanlış alışkanlıklar da diş tellerine zarar veren faktörlerden biridir. Bu alışkanlıklar tedavi sürecine de olumsuz etki edecektir. Ayrıca genel olarak ağız ve diş sağlığını da etkileyecektir.
Tırnak yeme ve kalem emme gibi alışkanlıklar, bu kötü alışkanlıklardan sayılır. Diş tellerine baskı oluşturabilecek bu alışkanlıklar, tellerin şekil değiştirmesine sebep olabilir. Diş teli kullanan bireyler, bu tür alışkanlıkları mümkün olduğunca en aza indirmeye çalışmalıdır.
Bir başka kötü alışkanlık ise bruksizm yani diş sıkmadır. Bu alışkanlık da diş tellerine baskı uygulayan ve sıkıntı yaratma potansiyeli olan bir diğer unsurdur. Diş teli kullanan bir kişi uzun süre diş sıkma alışkanlığını sürdürürse tellerde kaymalar olabilir. Bu alışkanlığı azaltmak için rahatlama egzersizleri denenebilir.
4. Tedavi planına göre hareket etmemek
Diş teli taktıran bireyler, ortodontistin uyguladığı tedavi planına uymak zorundadır. Tedavi planına uymayan bireyler, diş tellerine zarar verebilir ve tedavi süreci uzayabilir. Bu yüzden, doktor tavsiyelerine uymanız ve kontrollerinizi aksatmamanız gerekir.
Diş teli taktıran kişilerin yememesi gereken yiyecekler nelerdir?
Ortodontistler ve diş hekimleri, diş teli taktıran kişilerin bazı gıdalardan uzak durmasını tavsiye etmektedir. Bu gıdalardan uzak durmak tedavi sürecini olumlu etkileyecektir. Tüketilmemesi gereken bu gıdalar şu şekilde sıralanabilir:
- Sert şekerlemeler
- Asitli içecekler
- Sert kuru yemişler
- Patlamış mısır
- Lokum, jelibon gibi yapışkan şekerlemeler
- Sert ekmek ve kuru kurabiye
- Buz
- Çok soğuk ve sıcak içecekler
- Karamelli çikolata
- Sert meyve sebzeler
Diş teli taktırdıktan sonra karşılaşılabilecek diğer sorunlar
Diş teli taktırdıktan sonra karşılaşılabilecek başka sorunlar da bulunur. Örneğin, teller takıldıktan ilk 24 saat içinde ağrı hissedilebilir. Bu durumda hekimin önereceği ağrı kesiciyi kullanmanız ağrıyı dindirecektir. Tellere alışmak için kendinize zaman tanımanız da önemlidir. İlk hafta içinde baş ağrısı yaşamak son derece doğaldır.
Tel ve braketlerin ilk takıldığı zamanlarda ağızda veya dudak kenarlarında bazı yaralar oluşabilir. Bu durum normaldir. Doktorun önereceği balmumu (wax) madde, tel veya braketin ağız içine temas ettiği yerlerde oluşabilecek yaraları önlemek için kullanılabilir. Bu maddeyi tel veya brakete yapıştırarak uygulamak mümkündür. Yemek yeneceği zaman balmumu çıkarılabilir ve daha sonra tekrar uygulanabilir. Bu sayede yara birkaç gün içinde iyileşecektir.
Sık Sorulan Sorular
Alkol diş teline zarar verir mi?
Evet. Alkol, içerdiği asidik özellikler nedeniyle diş tellerine zarar verir.
Maden suyu diş teline zararlı mıdır?
Maden suyu, karbonatlı ve mineralli bir içecek olarak bilinir. Bu tür içeceklerin diş teline zarar verebilme potansiyeli vardır. Dolayısıyla uzak durmanız en doğru karar olacaktır.
Kola diş teline zarar verir mi?
Asidik ve şekerli bir içecek olan kola, aşırı tüketilmesi halinde hem diş tellerine hem de dişlere zarar verir. Tüketmemenizde fayda vardır.
Karbonat diş teline zarar verir mi?
Halk arasında doğal diş temizleyici ve beyazlatıcı olarak kullanılan karbonat, aşındırıcı özelliğe sahip olduğundan diş teline zarar verebilir.
Sakızın diş teline zararı var mı?
Sert ve yapışkan sakızlar diş tellerine zarar verebilir. Özellikle sert sakızlar diş telleri üzerinde baskı uygularken, yapışkan sakızlar diş tellerine ve braketlere yapışabilir. Bu yüzden diş teli kullanırken sakız çiğnenmesi tavsiye edilmez.
Şarjlı diş fırçası diş teline zarar verir mi?
Doğru kullanıldığı takdirde şarjlı diş fırçalarının diş tellerine bir zararı yoktur. Ancak yumuşak fırça başlığı kullanılması ve doğru tekniklerle dişlerin fırçalanması önem taşır.
Elma sirkesinin diş teline zararı var mı?
Elma sirkesi asidik özellik içerdiği için fazla ve yanlış kullanımı hem dişlere hem de diş teline zarar verir.
Diş teli varken sigara içilir mi?
Diş teli tedavisi gören kişilerin sigara içmemeleri, hem genel sağlıkları hem de diş telleri açısından daha iyidir.