Kırık diş pek çok kişi için endişe verici bir durumdur. Diş kırılmasının darbe, kaza veya diş çürüğü gibi birçok nedeni olabilir. Travmatik bir durum olduğu için en kısa sürede diş hekiminin ziyaret edilmesi gerekir.
Diş kırılmasından sonra kırılan dişte ağrı hissedilebilir. Bu ağrı, sinir uçlarına olan doğrudan etkiden kaynaklanır. Sinirlerin açığa çıkması ya da zarar görmesi ise diş ağrısını artıracaktır.
Peki, diş tam olarak neden kırılır? Kırık diş ağrısına ne iyi gelir?
Diş neden kırılır?
Dişte kırık oluşması birden çok nedene bağlı olarak gerçekleşebilir. En yaygın nedeni ise travmatik olaylardır. Bunlar, genellikle dişe doğru güçlü bir darbe alınmasıyla gerçekleşir. Nitekim, kaza veya benzeri durumların diş yapısını etkileyebileceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
Diğer bir yaygın sebep ise diş çürükleridir. Çürükler diş minesinin zayıflamasına neden olur. Bu da dişin yapısını bozar ve kırılmaya sebebiyet verir. Ayrıca, ceviz ve fındık gibi sert kabuklu yiyecekleri dişle kırmak ya da çiğnemesi zor, sert yiyecekler tüketmek de diş yapısına zarar vererek kırılmaya neden olur.
Bruksizm olarak da bilinen diş sıkma rahatsızlığı da diş kırıklarına yol açabilir. Dişinizi sıkmak diş yüzeyine yüksek miktarda baskı uygulayacağı için dişlerde aşınmalar, çatlaklar veya kırıklar gözlemlenebilir. Diş gıcırdatmak da diş kırıklarını tetikleyecektir. Ayrıca ilerleyen yaşlarda dişlerin zayıflaması da diş kırıklarına sebebiyet veren bir başka durumdur.
Diş kırılırsa ne olur?
Dişlerin iç yapısındaki sinirler ve kan damarları, diş minesinin altındaki dentin tabakasında bulunur. Bir diş kırıldığında bu sinirler açığa çıkabilir veya zarar görebilir. Kırık diş, sağlam dişe göre dış etkenlere daha fazla maruz kalacaktır. Bunun yanı sıra, kırık dişin etrafındaki diş eti ve çevre dokular da iltihaplanabilir. Bu da genel olarak ağız sağlığını etkileyecek bir sorun haline gelecektir.
Süt dişi kırılırsa ne olur?
Süt dişleri, çocuklarda bebekken çıkmaya başlayan ve 6-7 yaş arasında dökülmeye başlayan ilk dişlerdir. Çocukluk döneminde oyun sırasında düşme, çarpma vb. durumlarda dişe darbe gelmesi süt dişinin kırılmasına neden olabilir.
Süt dişinin kırılması durumunda, öncelikle durumun ciddiyeti ve kırığın boyutuna bakılmalıdır. Süt dişleri, kalıcı dişlere kıyasla geçici olduğu için, bazı durumlarda acil müdahale gerekmeyebilir. Ancak kırık süt dişinin, çocuğun ağız sağlığı ve diş gelişimine etki edebileceği unutulmamalıdır. Bu yüzden, diş hekiminizi dinlemeli ve hekiminizin bilgilendirmesi doğrultusunda hareket etmelisiniz.
Kırık diş ağrısına ne iyi gelir?
Diş kırılması sonrası enfeksiyon, apse ve başka çeşitli sorunlara yol açması, diş ağrısını dayanılamaz hale getirebilir. Bu yüzden diş ağrısını hafifletecek yöntemler uygulamak, ağrıyı azaltacaktır.
Diş kırılması için yapılacak en doğru şey öncelikle bir hekime başvurmaktır. Ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda uygulanabilecek bazı yöntemler bulunur. Örneğin reçetesiz satılan ağrı kesiciler, kırık diş ağrısını geçici olarak hafifletebilir. Ancak, bu ilaçları kullanmadan önce bir sağlık profesyoneli ile görüşmek gerekir.
Kırık dişin etrafındaki dokuların iltihaplanmasını azaltmak adına buz uygulamak da faydalı olabilir. Buzun dişe direkt olarak değdirilmemesi gerekir. Bunun yerine buz torbasını bir bezle sararak kırık dişin etrafına hafifçe uygulamak daha iyi olacaktır.
Diş kırığının olduğu bölgeyi temiz tutmak da oldukça önemlidir. Ağız hijyenine dikkat etmemek, diş ağrısını daha da artıracak ve enfeksiyona yol açacaktır. Bu yüzden diş kırılması durumunda, hassas olmaya da özen göstererek, ağız hijyenine ekstra dikkat etmek önemlidir.
Kırık diş tedavisi nasıl yapılır?
Kırık diş tedavisi; kırığın türüne, boyutuna, dişin konumuna ve ağız sağlığının genel durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Yani her diş kırığı aynı şekilde tedavi edilemez. Diş hekimi, dişin durumunu inceleyerek hangi tedavi yolunun izleneceğine karar verecektir. Diş kırıkları uygulanan için tedavi yöntemleri ise genel olarak şunlardır:
- Dolgu: Eğer mine ve dentin tabakasında kırık meydana gelmişse ve pulpa dokusuna kadar uzanmıyorsa genellikle dolgu uygulaması tercih edilir. Dolgu kırık bölgeleri kapatmak için kullanılır ve bu sayede dişin sağlamlığını yeniden kazanmasına yardımcı olur. Aynı zamanda, kırığın daha ileri boyutlara gelmesi ve daha ciddi sorunlara yol açma riski azaltılmış olur.
- Kanal Tedavisi: Kırığın pulpa dokusuna kadar uzandığı durumlarda diş kökünde enfeksiyon gözlemlenebilir. Enfeksiyon gözlemlenmesi durumunda dişe kanal tedavisi uygulanır. İşlemin ardından o bölge doldurularak diş kurtarılır.
- Kron Tedavisi: Dişin büyük kısmının kaybedildiği ancak kökünün sağlam olduğu durumlarda kron tedavisi uygulanır. Bu tedavi yönteminde kırık dişe kaplama yapılır. Bu şekilde, dişin çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını düzgün bir şekilde yerine getirmesi sağlanır. Hatta olası riskler de önlenmiş olur.
- Dişin Çekilmesi: Dişin büyük bir kısmının kaybedilmesi ve kökünün de zarar görmesi durumunda dişin çekilmesi gerekebilir. Eğer diş kurtarılamıyorsa farklı sorunlara yol açamaması için diş çekilir. Çekilen diş süt dişi ise ve kalıcı dişlerin çıkmasına daha uzun bir süre varsa, diş çekimi sonrasında ilgili boşluğa yer tutucu tedavisi uygulanmalıdır.
Kırılmış diş tedavi edilmezse ne olur?
Eğer kırılmış bir diş tedavi edilmezse, bu durum olumsuz sonuçlara neden olabilir. Kırık diş, bakterilerin diş içine girmesine sebep olur. Bu da enfeksiyona yol açabilir. Bu durum, dişin pulpa dokusunu etkileyebilir ve ağrıya sebebiyet verir.
Ayrıca, kırık dişin tedavi edilmemesi diş eti problemlerine ve çene kemiği iltihaplanmasına yol açabilir. Tedavinin aksatılması ve göz ardı edilmesi, dişin daha fazla zayıflamasına ve hasarın artmasına yol açacaktır. Bununla birlikte, fonksiyonel sorunlar, çiğneme güçlükleri ve diş estetiği bakımından problemler de gözlemlenebilir.
Kırık diş ağrısı için uygulayabileceğiniz doğal yöntemler nelerdir?
Diş kırılması sonrası hemen hekime gidilemeyen durumlarda evde uygulanacak bazı doğal yöntemlerle diş ağrısını azaltmak mümkündür. Bu doğal yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Tuzlu su: Antibakteriyel özelliğe sahip tuzlu su ile ağzı çalkalamak, mikropları öldüreceğinden ağrıyı hafifleyecektir.
- Soğan: Soğan, antiseptik ve antimikrobiyal özelliğe sahiptir. Çiğ soğan çiğnemek ya da kırık dişin üstüne hafifçe bastırmak, ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
- Sarımsak: Doğal antibiyotik olarak bilinen sarımsak da kırık diş ağrısını hafifletebilir. Sarımsağı kırık dişe hafifçe bastırmak, ağrıyı azaltmaya faydalı olabilir.
- Karbonatlı su: Bir tatlı kaşığı karbonatı bir bardak suyla karıştırarak ağzı çalkalamak, ağrıya iyi gelebilir. Ancak karbonatın fazla kullanılması, diş minesini aşındırabilir. Bu yüzden dikkatli olmak gerekir.
- Zencefil: Antibakteriyel özelliği ile bilinen zencefil, kırık diş yüzeyindeki bakterileri öldürmeye yardımcı olacaktır. Bu da diş ağrısına iyi gelir.
- Karanfil yağı: Birçok ağrıyı doğal olarak dindirmeye yardımcı olan karanfil yağı, diş ağrısına da iyi gelir. Karanfil yağını bir pamuğun üstüne damlatarak dişe hafifçe uygulamak etkili olabilir.
- Buğday çimeni: Diş çürüklerine de iyi gelen buğday çimeni antibakteriyel özelliği ile diş ağrısına da iyi gelir. Buğday çimeninin suyunu çıkarmak ve bu suyla ağzı çalkalamak ya da çiğnemek, ağrıyı azaltacaktır.
Bu yöntemlerin sadece genel bir bilgilendirme amacıyla verildiği unutulmamalıdır. Zira kırık diş ağrısından kurtulmak için vakit kaybetmeden diş kliniğe başvurulmalı ve uzman desteği alınmalıdır.
Sık Sorulan Sorular
Kırık diş ağrı yapar mı?
Kırılan diş, sinir uçlarına doğrudan maruz kaldığı için ağrıya sebep olur.
Kırık diş ağrısı kaç gün sürer?
Kırık diş ağrısının süresi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bazı kişilerde 1 hafta, bazılarında ise günlerce sürebilir. Tedavi edilmediği sürece ağrı devam edecektir.
Kırılan diş çekilmek zorunda mı?
Diş kırılmasının tedavisinde öncelikli amaç dişi kurtarmaktır. Bu yüzden, sadece dişin kurtarılamadığı durumlarda diş çekilimi yapılır.
Kırık diş çekimi zor mu?
Kırığın tipi, dişin konumu, kök yapısı ve dişin genel durumu gibi etkenler, çekim işleminin zorluğunu etkileyen faktörlerdir. Dolayısıyla her vaka için ‘’zor’’ ya da ‘’kolay’’ gibi genel bir cevap vermek doğru olmayacaktır.
Yarısı kırık dişe kaplama yapılır mı?
Eğer diş kökü sağlamsa, yarısı kırık dişe kaplama yapılabilir.
