Diş hekimliğinde birçok uygulama için başvurulan protetik diş tedavisi, genel olarak bir dizi işlemi kapsar. Bu tedavide çeşitli yöntemlerle, kaybedilen ya da zarar gören dişlerin protezler aracılığıyla estetik görünümüne kavuşması sağlanır. Genellikle tedavi için geç kalınmış hastalarda uygulanır.
Peki, protetik diş tedavisi nedir ve nasıl yapılır? Avantajları nelerdir?
Protetik diş tedavisi nedir?
Çeşitli sebeplerden dolayı dişleri zarar gören ya da eksilen kişiler için protetik diş tedavisine başvurulur. Kişiye özel olan üretilen yapay dişler ve kaplamalar yardımıyla dişlerin estetik görüntüsü iyileştirilir. Aynı zamanda dişlerin işlevinin geri kazandırılması da sağlanır.
Bu tedavi yönteminde kişinin sağlığına ve ihtiyaçlarına uygun olacak şekilde işlem yapılır. Tedavi kapsamında protezler, kaplamalar, köprüler ve implant destekli protezler gibi çeşitli uygulamalar bulunur. Eksik dişlerin yerine konmasını sağlayan protezler, tam veya kısmi olabilir.
Bu işlemler prostodontist hekimler tarafından uygulanır. Protez uzmanı olarak da bilinen bu hekimler, dişlerin estetik görünümüne ve işlevine geri kavuşmasını sağlarlar. Bu sayede hastaların yaşam kalitesini artırırlar.
Protetik diş tedavisi neden yapılır? Çeşitli nedenlerden dolayı dişler zarar görebilir. Bu durum diş kayıplarına yol açabileceği gibi dişlerde kırık gibi durumların oluşmasına da neden verebilir. Dişlerin zarar görmesi, çeşitli sağlık sorunlarını ve rahatsızlıkları da beraberinde getirecektir. Bunları önlemek ve dişlerin estetik olarak güzel görünmesini sağlamak için protez diş uygulaması yapılır.
Protetik diş tedavisine başvurma nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
- Eksik dişlerin yerine konması.
- Hasar görmüş dişlerin onarımı.
- Estetik görünümün düzeltilmesi.
- Çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını düzeltmek.
- Mine tabakasındaki hasarı gidererek ses tınısının anlamlı çıkmasını sağlamak.
- Ağız içi yapının restore edilmesi.
- Ortodontik tedaviye destek.
- Şekilsiz, pürüzlü ve kırık mine bölgesinin düzeltilmesi.
Protetik diş tedavisi kimlere uygulanır?
Protetik diş tedavisi, genellikle dişin kurtarılamadığı, yani tedavi için geç kalındığı durumlarda uygulanır. Bu bağlamda, protetik diş tedavisi randevusu alması gereken kişiler şu şekilde sıralanabilir:
- Eksik Dişleri Olanlar: Çeşitli nedenlerden dolayı diş kaybıyaşanabilir ve dişleriniz eksik olabilir. Eksik dişler, kişinin ağız sağlığını ve görünümünü etkiler. Bu olumsuz etkilerin ve görünümün ortadan kaldırılması için diş köprüsü veya implant destekli protezler gibi çözümlerle eksik dişler yerine konur.
- Hasar Görmüş Dişleri Olanlar: Dişlerde çürük, kırık veya aşınma nedeniyle hasar meydana gelebilir. Bu durumda dişlerin restore edilmesi için protezlere başvurulur. Hasar görmüş dişlerin işlevselliğini ve estetik görünümünü geri kazandırmak amaçlanır.
- Dişlerin Estetik Görünümünü İyileştirmek İsteyenler: Dişlerinin renk, şekil veya boyutunda estetik düzenlemeler isteyenler için de bu tedaviye başvurulur.
- Ağız İçi Yapısında Restorasyona İhtiyaç Duyan Bireyler: Diş eti hastalıkları, yaşanan travmalar veya diğer durumlar ağız içindeki yapıyı bozabilir. Sonuç olarak, bu yapının tekrar restore edilebilmesi için protetik tedavi uygulanır.
- Çene Kemiğinde Şekil Bozukluğu Yaşayanlar: Çene kemiğindeki şekil bozukluğu nedeniyle dişler, işlevlerini tam olarak yerine getiremez. Yine bu problemi gidermek için protetik tedaviye başvurulabilir.
- Ağız İçi Sorunları Olan Yaşlı Bireyler: Yaşlanmayla birlikte dişlerde pek çok sorun meydana gelebilir. Bu sorunların giderilmesi için de bu tedaviye başvurulur.
Protetik diş tedavisinin avantajları neler?
Protetik tedavinin avantajları şöyle sıralanabilir:
- Dişlerin renk, şekil ve boyut konusunda estetik hale getirilmesi.
- Çiğneme ve konuşma gibi ağız fonksiyonlarının geri kazandırılması.
- Estetik ve hoş bir görünüm sunacağı için öz güven artışı sağlaması.
- Ağız ve çene sağlığını koruması.
- Ağız içi yapıyı düzeltmesi.
- Diş eksikliği gibi durumlardan kaynaklanabilecek hastalıkları önlemesi.
- Kişinin hayat kalitesini yükseltmesi.
- Uzun vadeli çözüm sunması.
- Ağızda konfor sağlaması.
- Yüz yapısının korunması.
Protetik diş tedavisinde uygulanan tedavi yöntemleri neler?
Protetik tedavide kullanılan pek çok işlem vardır. Hangi işlemin uygulanacağı hastadan hastaya değişiklik gösterir. Bunun nedeni, herkesin ağız sağlığı problemlerinin aynı olmamasıdır. Bu da tedavi sürecinde farklı işlemlerin uygulanmasına sebep olur.
Protetik diş tedavisinde uygulanan başlıca tedavi yöntemleri ise şöyle sıralanabilir:
- Protezler: Protezler, tam protez veya parsiyel protez olarak iki türde olabilir. Tam protez işleminde tüm dişler yerine konur. Parsiyel protez işleminde ise birkaç eksik diş tamamlanır.
- Köprü: Tek ya da birkaç eksik dişi tamamlamak için diş köprüsü< işlemine başvurulur. Bu uygulamada sağlam dişlerin desteğiyle eksik dişler yerine konur.
- Seramik Kaplama: Eğer diş minesinde aşınma varsa çürük, kırılma gibi hasarlarla karşılaşılabilir. Bu durumda estetik düzeltmeler ve hasar görmüş dişlerin restore edilmesi için seramik kaplama işlevi uygulanır.
- İmplant: Diş implantları, tasarlanan protezlerin çene kemiğine cerrahi bir yöntemle yerleştirildiği bir uygulamadır. Bu geniş kapsamlı işlemde çene kemiğine vidalama işlemiyle titanyum destekli malzeme yerleştirilir. Tek mine tasarımı sayesinde diğer komşu minelere zarar vermez.
- Kuron: Bu işlem halk arasında kaplama olarak da bilinir. Bu işlemde dişin üzerine özel olarak tasarlanan bir kaplama yerleştirilir. Bu sayede estetik ve fonksiyonel iyileştirmeler sağlanır.
- Laminatlar ve Veneerler: Dişlerin ön yüzeyine yapıştırılan ince kaplamalardır.
- Overdenture: İmplantlar ya da doğal dişlere dayalı bir tür protezdir.
Protetik diş tedavisi nasıl yapılır?
Ağız içi restorasyonunda etkili sonuçlar elde etmek için genelde sabit, hareketli ve implant üstü protezler kullanılır. Operasyonlar, hem bölgesel hem de geniş kapsamlı olacak şekilde gerçekleştirilebilir. Asıl amaç, doğal mine görünümünün tekrar kazandırılmasıdır.
Malzeme seçimi kişinin ihtiyaçlarına ve isteğine göre değişiklik gösterir. Genellikle zirkonyum ve lamina restorasyonlar tercih edilir. Protetik diş tedavisi uzmanı, malzeme ve yöntem seçimi konusunda çok yönlü bir yaklaşım benimseyerek kararlarını verir. Protetik diş tedavisinde genelde şu adımlar takip edilir:
Muayene: Öncelikle hekim tarafından detaylı bir muayene ve ağız içi değerlendirme yapılır. Bu muayenede hastanın eksik dişleri, hasar görmüş dişleri ve estetik sorunları belirlenir. Tedavi Planı: Yapılan muayene sonucunda hekim, bir tedavi planı oluşturur. Ardından hangi protetik uygulamaların yapılacağını, hangi materyallerin kullanılacağını ve tedavi sürecinin detaylarını hasta ile paylaşır. Hazırlık: Hazırlık aşamasında ağız içi, protetik tedaviye uygun hale getirilir. Bu adım, çürük dişin temizlenmesi, diş şekillendirmesi ya da dişin üzerinden ince bir tabakanın alınması gibi prosedürleri içerebilir. Kişiye Özel Ölçü Alımı: Protetik tedavinin düzgün bir şekilde yapılabilmesi için kişinin ağız içi ölçüleri alınır. Bu sayede uygulama en doğru ve konforlu şekilde gerçekleştirilebilir. Ardından bu ölçüler laboratuvara gönderilir. Burada ölçülere özel olarak tasarlanmış protez veya kuron üretilir. Geçici Protez: Eğer hasta ihtiyaç duyuyorsa, laboratuvarda protezler hazırlanırken geçici protez takılır. Ön Prova: Hazırlanan protezin ağız içinde uyumu test edilir. Eğer bir sıkıntı varsa gerekli düzeltmeler yapılır. Son Prova: Restorasyonun son aşamasında laboratuvarda tasarlanan porselen yapının dişler ve dokularla uyumu incelenir. Renk, ağırlık, doku ve diğer estetik unsurların uyumlu olup olmadığı gözlemlenir. Hastanın yüz yapısına ve gülüşüne uygun ince dokunuşlar yapılır. Ardından hastanın onayı alınır. Ardından mine yapısını parlatmak için laboratuvarda cilalama işlemi yapılması adına geri gönderilir. Protezin Cila ve Simantasyon Aşaması: Sabitleme aşamasına geçmeden önce protezler son kez kontrol edilir. Ardından hastanın onayı alınarak yapıştırıcıyla protezler sabitlenir. Rutin Kontroller ve Ayarlamalar: Tedavi tamamlandıktan sonra hastanın düzenli kontrole gelmesi önerilir. Bu kontrollerde bir sorun olup olmadığı incelenir. Eğer protezlerin kullanımıyla ilgili bir problem yaşanıyorsa buna göre ayarlamalar yapılır.
