Sabit diş protezleri hakkında daha fazla bilgi edinmek ister misiniz? Peki ya hastanın belirli bir sağlık sorunu varsa—bu durum işlemin uygulanabilirliğini etkiler mi?
Bu yazıda, sorularınızı yanıtlayacak ve sabit diş protezlerinizi mümkün olduğunca uzun süre sağlıklı tutmanız için gerekli ipuçlarını paylaşacağız.
Diş Kaybının Nedenleri
Zamanla dişler birçok soruna maruz kalır. Bunun nedeni doğal yaşlanma, yanlış kullanım (örneğin, fındık kabuğu kırmak veya şişe açmak) ya da yetersiz ağız hijyeni olabilir.
Ağız bakımının ihmal edilmesi, diş taşlarının oluşmasına yol açar. Bu da dişleri aşındırır, gevşetir ve sonunda düşmelerine neden olur.
Diş etlerinde meydana gelen enfeksiyonlar da dişleri tutan destek yapıyı zayıflatır ve diş kaybına yol açabilir.
Bir diğer yaygın neden ise, dişte derin dolgu veya sinir alma işlemi gerektiren ciddi çürüktür. Bu durum dişi zayıflatır ve ilerleyen zamanda kırılmasına sebep olur.
Ayrıca kazalar da diş kaybına yol açabilir ve hastaları en uygun tedavi seçeneklerini aramaya yöneltir.
Sabit Diş Protezleri
Bir veya birden fazla dişini kaybeden hastalar, işlevi ve estetiği geri kazanmak ve ağız fonksiyonlarının bozulmasından kaynaklanan komplikasyonları önlemek için sabit protezlere başvurabilir.
Diş kaybının nedeni ne olursa olsun, sabit protezler yaygın ve etkili bir çözümdür.
Hem görünümü hem de gülüşü geri kazandırır, yüzün sarkmasını önler (bu da kişinin daha yaşlı görünmesine sebep olabilir) ve doğal ağız fonksiyonunu yeniden sağlar.
Bazen kırık dişlerin protez uygulamasından önce tedavi edilmesi gerekir. Her vaka kişiselleştirilmiş bakım ister ve uzun vadeli başarı için önleyici tedaviler de gerekli olabilir.
Sabit Diş Protezleri Nedir?
Bunlar, eksik ya da hasarlı doğal dişlerin yerini almak için kalıcı olarak yerleştirilen yapay dişlerdir. Hasta tarafından çıkarılamaz, yalnızca diş hekimi gerektiğinde çıkarabilir.
Genellikle doğal dişlerin şekil ve rengini taklit eden materyallerden yapılır ve kişiye özel tasarlanır.
Diş hekimleri sabit protezleri hem estetiği hem de işlevi geri kazandırmak, hem de büyük dolgulu ya da kanal tedavisi görmüş dişleri kırılmaya karşı korumak amacıyla önerir.
Ayrıca şekli bozuk veya estetik açıdan hoş görünmeyen dişleri kapatmak için de kullanılabilir.
Sabit Diş Protezi Türleri
Seçim, hastanın ağız sağlığına, komşu dişlerin durumuna ve eksik dişin konumuna bağlıdır. Başlıca türler:
*Diş Kronları (Kaplamalar) Hasarlı dişleri kaplayarak ve koruyarak kalan kısmı muhafaza eder. Doğal dişin şekil ve rengini taklit ederek görünümü iyileştirir.
- Sabit Köprüler Eksik dişlerin neden olduğu boşlukları doldurmak için kullanılır. Yapay dişler, yanındaki sağlıklı dişlere sabitlenir. Bunun için komşu dişler şekillendirilmeli ve köprüyü taşıyabilecek kadar güçlü olmalıdır.
Hollywood Gülüşü Sabit Protez mi?
Hollywood Smile, son on yılda en popüler sabit diş prosedürlerinden biri olmuştur. Başlangıçta ünlüler arasında yaygınken, artık birçok kişi için estetik bir hedef haline gelmiştir.
Ancak teknik olarak sabit protez sayılmaz çünkü her zaman eksik dişlerin yerini almak için kullanılmaz. Genellikle mevcut dişlerin ön yüzeyine ince seramik kaplamaların yerleştirilmesini içerir.
Bu kaplamalar dişlerin rengini, şeklini veya hizalanmasını iyileştirebilir. İşlem sırasında mine bir miktar aşındırılır ve ardından kaplamalar yapıştırılır.
Dezavantajları:
- İnce yapılı oldukları için kırılabilirler, sert yiyeceklerde dikkatli olunmalıdır.
- Altındaki doğal dişte sorun çıkarsa kaplama çıkarılıp yenilenmelidir, eski kaplama yeniden kullanılamaz.
- Doğal mine törpülendiğinde işlem kalıcıdır, kaplamalar çıkarılsa bile mutlaka yenisiyle değiştirilmelidir.
Sabit Protezlerin Avantajları
- Eksiksiz ve estetik bir gülüş kazandırarak yüz görünümünü iyileştirir.
- Özgüveni artırır, eksik dişlerden kaynaklanan utanç duygusunu ortadan kaldırır.
- Kalan doğal dişlerin kaymasını veya yanlış hizalanmasını önleyerek korunmasına yardımcı olur.
- Çiğneme fonksiyonunu artırır, yanlış sindirimden kaynaklanan hazımsızlık veya obezite riskini azaltır.
- Yüzdeki sarkmayı önler, yaşlı görünümü engeller.
Olası Uzun Vadeli Dezavantajlar:
- Protez ile doğal dişler arasında renk ve parlaklık farkı olabilir (özellikle metal destekli porselenlerde).
- Protez gevşer ya da hasar görürse çene ağrısına yol açabilir.
- Protez uygulamasından önce doğal dişlerde kanal tedavisi gerekebilir.
Uygunluğu Etkileyen Sağlık Durumları
Sabit diş protezleri herkes için uygun değildir. Adayların:
- Genel sağlık durumunun iyi olması gerekir (ör. kan sulandırıcı kullanmamalı).
- Sağlıklı diş etlerine ve yeterli çene kemiğine sahip olmalı.
- Kontrolsüz diyabet veya kalp hastalığı gibi ciddi rahatsızlıkları olmamalıdır.
Sabit Diş Protezlerini Korumak İçin İpuçları
- Buz veya patlamamış mısır gibi sert yiyecekleri çiğnemekten kaçının.
- Kahve, çay ve tütün gibi renklendirici maddeleri sınırlayın.
- Dişleri ambalaj açmak veya fındık kırmak için kullanmayın.
- Günde en az iki kez diş fırçalayarak ağız hijyenini koruyun.
- Düzenli diş hekimi kontrollerine gidin.
- Ağrı veya sorun fark ederseniz hemen diş hekiminize başvurun.
Sabit Diş Protezlerinde Kullanılan Malzemeler
Malzeme seçimi hastanın durumuna ve protezin konumuna göre değişir. Yaygın türler:
1. Metal Kronlar
Genellikle altın veya paladyumdan yapılır, oldukça dayanıklıdır ancak metalik renkleri nedeniyle arka dişlerde tercih edilir.
2. Metal Destekli Porselen Kronlar
Metal alt yapı üzerine porselen kaplama yapılır. Doğal görünüme sahiptir ancak ışık yansımalarını engelleyebilir ve zamanla diş eti kenarında metal çizgi görünebilir.
3. Metalsiz Kronlar
Zirkonya veya EMAX’tan üretilir. Mükemmel estetik ve şeffaflık sağlar, ancak daha pahalıdır ve dayanıklılığı metal destekli seçeneklere göre biraz daha az olabilir.
Hollywood Smile’da Kullanılan Malzemeler
Her zaman eksik dişler için kullanılmasa da, Hollywood Smile kaplamaları estetik diş protezlerindendir. Kullanılan malzemeler:
- Lumineers: Yaklaşık 0,25 mm kalınlığında ultra ince seramik kaplamalar, mine aşındırmaya gerek duyulmaz.
- Porselen Laminalar: 0,5–2 mm mine aşındırma gerektiren standart seramik kaplamalar.
- Zirkonya Lava: Yüksek şeffaflığa sahip zirkonya, hem ön hem de arka dişlerde dayanıklılık ve parlaklık için tercih edilir.
- EMAX: Çok estetik ve şeffaftır ancak düşük dayanıklılık nedeniyle yalnızca ön dişlerde uygundur.
- Zirkonya: Güçlü yapısı sayesinde azı dişlerinde kullanılır ancak şeffaflığı daha düşüktür.
- Porselen: Dayanıklıdır fakat zamanla renk değiştirir, ön dişlerden ziyade arka dişler için daha uygundur.
- Direkt Laminalar: Geleneksel laminalar ile aynı malzemeden yapılır ancak doğrudan dişe uygulanır.
Maliyet
Sabit diş protezlerinin maliyeti, hastanın durumuna ve gerekebilecek ön tedavilere göre değişir. Bu nedenle genel bir fiyat vermek doğru değildir.
Son yıllarda Türkiye, uygun fiyatlı ve kaliteli tedaviler sayesinde diş turizmi için öne çıkan bir merkez haline gelmiştir.
Yine de düşük maliyeti değil, kaliteyi ve tıbbi uzmanlığı önceliklendirmek gerekir. Aksi takdirde güvenilirliği ve deneyimi olmayan kliniklerde sorun yaşanabilir.
